U zapadnom svetu, svastika ili kukasti krst simboli su fašuzma i nacista. Ali, malo ljudi zna da Nemci nisu izmislili ovaj znak i da se njegovo poreklo može pratiti sve do najranijih dana ljudske istorije. Ovo je priča o tome šta je svastika značila PRE NACISTA i zašto ju je Hitler izabrao da predstavlja njegove ideje.
Pretpostavlja se da je motiv svastike prvi put upotrebljen još u neolitskoj Evroaziji. Najstariji sačuvani predmet sa svastikom su izrezbarene kljove mamuta pronađene u Ukrajini koje datiraju iz perioda od 10.000 godina pre Hrista!
Simbol je nastavio da se pojavljuje i u bronzanom dobu u dolini Inda kao deo hindu religije. Svastika je takođe upotrebljavana i u izvornim severnoameričkim kulturama i to naizgled nezavisno od njene upotrebe u drugim delovima sveta, piše portal Allday.
Zašto je baš ovaj znak počeo da je koristi ostaje pitanje arheoloških debata. Neki veruju da se širio zajedno sa hrišćanskim krstom kao simbol boga, a da četiri kraka - četiri ruke, prestavljaju četiri elementa ili godišnja doba.
Simbol ponovnog rađanja i večnosti star milenijumima
Uvećani detalj na kome se vidi upotreba kukaskog krsta u umetnosti Hetita, prvog indoevropskog naroda na tlu Male Azije, Foto: Wikipedia
Svastika je jedan od glavnih simbola jedne od najstarijih religija na svetu - đainizma.Reč je o indijskoj religiji koja propisuje put potpunog nenasilja prema svim živim bićima, i naglašava duhovnu međuzavisnost i ravnopravnost svih oblika života. U ovoj religiji, svastika simbolizuje različita stanja duše u ciklusu života, smrti i ponovnog rađanja.
U hinduizmu, svastika je simbol za Boga, kao i četiri strane sveta. Često se pojavljuje na primerima Hindu arhitekture, a koristi se i u raznim ritualima. Svastika se pojavljuje i u budističkoj ikonografiji, kao grafički prikaz večnosti.
Kukasti krst se takođe pojavio i u antičkoj Grčkoj. Često je stavljan na kovanice, kao i na grčko-rimske zgrade. Veruje se da je svastika u ovo vreme simbolizovala neprekidno kretanje kao na primer kod vetrenjače i da nije imao versko značenje.
Rimski mozaik u vili u Španiji, Foto: Wikipedia/Valdavia
U ranoj jermenskoj istoriji, svastika je poznata kao drevni simbol večnosti i svetlosti, a kao takav je stigao i u arhitekturu srednjovekovnih crkava.
Svastika se takođe pojavljivala i u ikonografiji nekoliko plemena američkih Indijanaca, obično kao simbol plemena, ili otelotvorenje svetinje koja se koriste u ritualima.
Rajačke pimnice kod Negotina, grob sa svastikom, Foto: Wikipedia/Jelena Šolak
Kukasti krst na prostorima Srbije
Na prostoru Srbije se može naći na podnom mozaiku grada Naisa iz prehrišćanskog perioda kao i na pojedinim nalazima sa arheološkog lokaliteta Lepenski Vir.
Na groblju u Rajačkim Pimnicama, između Negotina i Zaječara postoji više srpskih nadgrobnih spomenika iz druge polovine XVIII i XIX veka na kojima je prikazana svastika u značenju solarnog simbola.
Svastika je takođe prisutna na rukotvorinama narodne radinosti kao što su ćilimi i narodne nošnje, gde služi kao simbol Sunca i dobrostanja. Slična situacija je i u drugim slovenskim zemljama.
Upotreba svastike kao simbola je vrlo česta u Rusiji u umetničkim delima inspirisanim slovenskom religijom.
Finske vazduhoplovne snage koristile su svastiku kao grb počev od 1918. godine smatrajući da donosi sreću. Tek posle Drugog svetskog rata ovaj simbol je uklonjen sa finskih aviona.
I tako dolazimo do '30-ih godina 20. veka i mladog nacionalsocijalističkog lidera Nemačke Adolfa Hitlera... Kada je on stvorao zastavu za svoju nacističku partiju pokušao je da spoji svastiku - drevni simbol života, sa učenjem o nadmoći nemačke i arijevske rase. Naime, Hitler je verovao da su Arijevci iz Indije bili prvi beli osvajači.
Kongres Hitlerove nacionalsocijalističke partije, Foto: Wikipedia/Bundesarchiv, Bild 183-2006-0315-500 / Schwan / CC-BY-SA 3.0
Ovaj koncept kasnije će podržati i teoretičari kao što je Alfred Rozenberg koji je zagovarao teoriju po kojoj je nordijska rasa potekla iz severne Evrope.
Od usvajanja svastike kao simbola nemačke Nacional-socijalističke radničke partije i Adolfa Hitlera, u Evropi i Severnoj Americi, simbol uglavnom asocira na fašizam, rasizam, Drugi svetski rat i holokaust.
I tako je drevni simbol izašao na loš glas.
Нема коментара:
Постави коментар