NIJE HITLER IZMISLIO KUKASTI KRST: I Srbi su koristili svastiku, a evo i dokaza za to (FOTO)

U zapadnom svetu svastika ili kukasti krst simboli su fašuzma i nacista. Ali, malo ljudi zna da Nemci nisu izmislili ovaj znak i da se njegovo poreklo može pratiti sve do najranijih dana ljudske istorije. Ovo je priča o tome šta je svastika značila pre nacista i zašto ju je Hitler izabrao da predstavlja njegove ideje.

Pretpostavlja se da je motiv svastike prvi put upotrebljen u neolitskoj Evroaziji. Svastika je takođe upotrebljavana i u izvornim severnoameričkim kulturama i to naizgled nezavisno od njene upotrebe u drugim delovima sveta.

Najstariji sačuvani predmet sa svastikom su izrezbarene kljove mamuta pronađene u Ukrajini koje datiraju iz perioda od 10.000 godina pre Hrista. Simbol je nastavio da se pojavljuje i u bronzanom dobu u dolini Inda kao deo hindu religije, piše portal Allday.

Uvećani detalj na kome se vidi upotreba kukaskog krsta u umetnosti Hetita, prvog indoevropskog naroda na tlu Male Azije, Foto: Wikipedia

Zašto je baš ovaj znak počeo da je koristi ostaje pitanje arheoloških debata. Neki veruju da se širio zajedno sa hrišćanskim krstom kao simbol boga, a da četiri kraka – četiri ruke, prestavljaju četiri elementa ili godišnja doba.

Svastika je jedan od glavnih simbola jedne od najstarijih religija na svetu – đainizma. Reč je o indijskoj religiji koja propisuje put potpunog nenasilja prema svim živim bićima, i naglašava duhovnu međuzavisnost i ravnopravnost svih oblika života. U ovoj religiji, svastika simbolizuje različita stanja duše u ciklusu života, smrti i ponovnog rađanja.

Rimski mozaik u vili u Španiji, Foto: Wikipedia

U hinduizmu, svastika je simbol za Boga, kao i za četiri pravca sveta. Često se pojavljuje na primerima Hindu arhitekture, a koristi se i u raznim ritualima.

Svastika se pojavljuje i u budističkoj ikonografiji, kao grafički prikaz večnosti.

Kukasti krst na prostorima Srbije

Na prostoru Srbije se može naći na podnom mozaiku grada Naisa iz prehrišćanskog perioda kao i na pojedinim nalazima sa arheološkog lokaliteta Lepenski Vir.

Na groblju u Rajačkim Pimnicama, između Negotina i Zaječara postoji više srpskih nadgrobnih spomenika iz druge polovine XVIII i XIX veka na kojima je prikazana svastika u značenju solarnog simbola.

Svastika je takođe prisutna na rukotvorinama narodne radinosti kao što su ćilimi i narodne nošnje, gde služi kao simbol Sunca i dobrostanja. Slična situacija je i u drugim slovenskim zemljama. Upotreba svastike kao simbola je vrlo česta u Rusiji u umetničkim delima inspirisanim slovenskom religijom.

Kukasti krst se takođe pojavio i u antičkoj Grčkoj. Često je stavljan na kovanice, kao i na grčko-rimske zgrade. Veruje se da je svastika u ovo vreme simbolizovala neprekidno kretanje kao na primer kod vetrenjače i da nije imao versko značenje.

Košarkaški tim čikaške indijanske škole za poljoprivredu, Foto: Wikipedia

U ranoj jermenskoj istoriji, svastika je poznata kao drevni simbol večnosti i svetlosti, a kao takav je stigao i u arhitekturu srednjovekovnih crkava.

Svastika se takođe pojavljivala i u ikonografiji nekoliko plemena američkih indijanaca, obično kao simbol plemena, ili otelotvorenje svetinje koja se koriste u ritualima.

Matilda Moistan, druga žena sa dozvolom za pilotiranje u Americi sa svastikom kao znakom za sreću, Foto: Wikipedia

Finske vazduhoplovne snage koristile su svastiku kao grb počev od 1918. godine smatrajući da donosi sreću. Tek posle Drugog svetskog rata ovaj simbol je uklonjen sa finskih aviona.

I tako smo došli do ’30-ih godina 20. veka i mladog nacionalsocijalističkog lidera Nemačke Adolfa Hitlera.

Kada je on stvorao zastavu za svoju nacističku partiju pokušao je da spoji simbol za život sa učenjem o nadmoći nemačke i arijevske rase. Naime, Hitler je verovao da su Arijevci Indije bili prvi beli osvajači.

Kongres Hitlerove nacionalsocijalističke partije, Foto: Wikipedia

Ovaj koncept kasnije će podržati i teoretičari kao što je Alfred Rozenberg koji je zagovarao teoriju po kojoj je nordijska rasa gospodara potekla iz severne Evrope.

Malo je poznato, ali i druge nemačke nacionalističke grupe su koristile svastiku kao svoj simbol tokom 20-ih i 30-ih.

Od usvajanja svastike kao simbola nemačke Nacional-socijalističke radničke partije i Adolfa Hitlera, u Evropi i Severnoj Americi, simbol uglavnom asocira na fašizam, rasizam, Drugi svetski rat i holokaust.

I tako je drevni simbol izašao na loš glas.